Toksoplazma Hastalığı
Beyin omurilik iltihabı, toksoplazma hastalığı doğuştan biçiminin)
Erişkinlerde hastalığın evrimi yalındır; çoğunlukla farkına varılmaz da grip sanılır; bu sonuncu duruma özellikle genç erişkinlerde (yüzde 85 oranında) rastlanır.
Hastalığın en tehlikeli biçimi, gebeliğin üçüncü ayından sonra asalak hastalığına yakalanan kadınlarda ortaya çıkar. Bunun nedeni, asalağın eten aracılığıyla dölüte bulaşmasıdır (bulaşma olasılığı yüzde 40). Böyle durumlarda, «doğuştan toksoplazma hastalığı» adı verilen hastalık ortaya çıkar.
Doğuştan toksoplazma hastalığı Teşhis
Doğan 10 000 çocuktan 30′unda görülen bir beyin-beyin zarları iltihabı söz konusudur. Bozukluklar birinci yaş içinde, büyüme-gelişmede gecikmeler, kas gerginliği bozuklukları ve çırpınmalar biçiminde ortaya çıkar. Bir hidrosefali belirir ve kafatası boyutları (çevresi) giderek artar.
Özel serum tepkimeleriyle teşhis doğrulanır. Karıncık filmi, hidrosefaliyi ortaya çıkarır; hazırlıksız beyin filminde, beyinde kistler oluşturan doku ölümlü kistleşmiş asalak odakları saptanabilir. Bu odaklar, saydamsız kireçlenmeler biçiminde görünümlerdir. Göz muayenesinde gözbebeği küçüklüğü ve göz dibinde tipik bir damar tabaka-ağ tabaka iltihabı görülür. Beyin-omurilik sıvısı, albümin bakımından çok zengindir. Beyin elektrosu eğrileri bozuk ve karışıktır.
Evrim
Hastalığa yakalanan çocukların yalnızca yüzde 33′ünde belirgin bir hastalık gözlenir; ama hastalık, çoğunlukla izler bırakır: Hidrosefali; geri zekalılık; çırpınmalar; göz bozuklukları.
Doğuştan topsoplazma hastalığına yakalanmış 1000 çocuktan yüzde 20’si ölmekte, yüzde 60′mda ise, hastalık sonrasında zeka bozuklukları, göz ya da sinir bozuklukları görülmektedir.
Sonradan edinilme toksoplazma hastalığı Teşhis
Genellikle hastalık belirtisizdir ya da gribe benzer belirtilerle evrim gösterir.
Daha ender olarak ateş, baş ve kas ağrılarıyla birlikte lenf düğümü büyümeleri görülür. Özellikle boyun düzeyindeki lenf düğümleri büyüklüğü aylarca sürebilir. Bazı hastalardaysa, beyin-beyin zarları iltihabı (geleceği kötüdür) ortaya çıkabilir.
Kesin teşhis serum tepkimeleriyle konur. Hastalığın başlangıç döneminde, kan ya da omurilik sıvısının incelenmesiyle, asalak kolayca ortaya çıkarılabilir.
Evrim
İstatistikler, hastalığın çoğunlukla hafif ya da belirtisiz evrim gösterdiğini ortaya koymuştur. Beynin etkilenmesi ender, ama ciddi bir durumdur.
Tedavi
Toksoplazma hastalığında, erken dönemde girişilecek asalağa karşı tedavi başarılı sonuçlar vermektedir. Doğuştan toksoplazma hastalıklarında, bozunlar kesin bir görünüm kazanmadıkça, hastalığın pek farkına varılmaz. Belirtiler ancak birkaç ay sonra, asalağın kistler oluşturmasıyla ortaya çıkar.
Kadınlarda erken teşhis ve tedavinin önemi çok büyüktür. Bu nedenle, en küçük kuşkuda bile, serum incelemelerine başvurmak gerekir. Doğum öncesinde hastalığın teşhis edildiği durumlarda, göbek bağından alınacak anne kanının incelenmesi, hastalığın bebeğe bulaşıp bulaşmadığını ortaya koyar. Hastalığın bebeğe bulaştığı anlaşılırsa, doğumdan sonra hızlı ve etkili bir tedaviye girişmek gerekir.
