Elma Çekirdeğinde Siyanür Olduğunu Biliyor muydunuz?
Zehirli olmasından ötürü siyanür, halk arasında adı en çok duyulan kimyasal bileşiktir ve siyanür ailesine ait bileşiklerin tümü şiddetli toksik etkiye sahiptir.
Siyanür kimyasal yollarla elde edilebilidiği gibi, bitki ve hayvanlar tarafından da üretilebilir.
Elma çekirdeklerinin içinde bulunan "amigdalin" isimli bileşik vücudumuzda sindirildiği sırada bir siyanür bileşiği olan hidrojen siyanüre (HCN) dönüşür.
Siyanürü doğal olarak bulunduran tek bitki elma değildir şüphesiz. Acı badem, kayısı, şeftali, kiraz ve armut çekirdeklerinde de siyanürlü bileşik bulunmaktadır.
Bu tip meyvelerden elde edilen meyve suları çekirdekli ve çekirdeksiz hazırlama tekniğine göre değişik miktarlarda HCN içerir.
Özellikle çocukların amigdalin içeren meyve çekirdeklerini yememesine dikkat edilmelidir.
Bir elma çekirdeğini yanlışlıkla yuttuğunuzda hemen panik yapmanıza gerek yok! Çünkü insan vücudu küçük dozlarda siyanür ile başa çıkabilecek yapıdadır. Ağız yolu ile alındığında hidrojen siyanürün ölüme sebebiyet veren dozu 50-100 mg arasındadır.
Siyanür zehirlenmesi bunun dışında soluma ve temas ile de gerçekleşebilir. HCN aynı zamanda egzoz dumanı, tütün ve odun ateşi dumanında da bulunmaktadır.
Yüksek dozlarda siyanürlü bileşiğe maruz kalınması hızlı bir şekilde ölüme sebebiyet verebilir, bu nedenle vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
*** Siyanür kelimesinin Yunanca "koyu mavi" anlamına gelen "Kyanos" kelimesinden türediğini biliyor muydunuz?