Bartonelloz

Tanım ve Klinik Bilgiler : Bartonella bacilliformis’in oluşturdugu, 2 ayri tablo şeklinde seyreden bir hastaliktir. Hastaligin anemik fazina Carrion hastalığı veya Oroya ateşi, döküntülü fazına ise Verruga Peruana adları verilir. Phlebotomus verrucarum türü tatarcıklarla bulaşan hastalığın tek rezervuarı ve hastalandırdığı insanlardır. Endotel ve eritrositler içinde hızla üreyebilen etken ile gelişen hastalığın 3 klasik aşaması vardır. Kuluçka dönemi 2-6 haftadır fakat anemik faz yoksa süre uzayabilir.

Anemik Faz (Oroya ateşi) : Hizla gelişen anemi sonrasinda solukluk, dispne, başagrisi, halsizlik, giderek yükselen ateş, lenfadenopati, hepatosplenomegali ve sarilik başlica belirti ve bulgulardir. Eritrosit sayisi milimetreküpte 1.000.000’un altindadir.

Geçiş Fazı : Ateşin düştügü, hemolizin durdugu ve dolaşimdaki infekte eritrosit sayisinin hizla azaldigi, eritropoezin hizlandigi dönemdir. 1-2 hafta sürebilecegi gibi uzayabilen bu fazda süperinfeksiyonlar görülebilir.

Döküntülü Faz (Verruga Peruana) : Ekstremitelerin ekstansör yüzeyleri, gövde ve yüzde daha fazla olmak üzere oral mukoza dahil her yerde görülebilen, kırmızıdan mora kadar değişen renkte, 1-2 cm. çapında hemanjiomatöz nodüller görülür. Bu dönem aylarca sürebilir.

Tanı Metotları : Periferik kan yayması ile eritrositler içinde tek tek veya birkaç sayıdaki etken görülebilir. Howell-Jolly body, Cabot halkası görülebilir. Kan kültürü ile üretilebilir ancak verrülerden etkenin üretilmesi çok güçtür. Ek olarak Coombs testi ve eritrosit agglutünasyon testleri negatifleşebilir.

Akut fazda uygun tedavi ile prognoz iyidir ancak süperinfeksiyon varlığında kötüleşir. Lökositoz ve devam eden anemi kötü prognoza işaret eder. Antibiyotik verilmeyen erişkinlerde mortalite %50’ye varabilir. Döküntülü faz genellikle iyi seyirlidir, haftalar veya aylar içinde kendiliğinden iyileşir.

Tedavi :
Anemik Faz : Anemi genellikle kendiliğinden geriler. Oksijen desteği ve kan transfüzyonu verilmesi gereken ağır olgular da olabilir. Antibiyotik tedavisinde Penisilinler, kloramfenikol ve tetrasiklinler etkilidir. Kloramfenikol uygulanması, salmonellalara karşı da etkinliği nedeniyle özellikle önerilmektedir.(2-4 gram/gün 7-10 gün süre ile)

Döküntülü Faz : Genellikle antibiyotiklerden cevap alınamaz. Rifampisin (Büyüklerde 600mg/gün, çocuklarda 300mg/gün 6 gün süre ile) uygulanması önerilir. Streptomisin(1g/gün 10 gün süre ile) uygulanması da yararlı olabilir. Bu dönemde tetrasiklinler yararlı değildir. Büyük lezyonların cerrahi eksizyonu gerekebilir.