Hastane İnfeksiyonu
1. Hastane enfeksiyonu nedir?
Herhangi bir nedenle hastaneye başvuran hastalarda, başvuru sırasında kuluçka döneminde olan enfeksiyonlar dışında, yatıştan 48 saat sonra ya da taburcu olduktan hemen sonra ortaya çıkan enfeksiyonlara Hastane Enfeksiyonu (nozokomiyal enfeksiyon) denmektedir.
2. Hastane enfeksiyonlarının oluşumuna neden olan etkenler nelerdir?
Konak (hasta)
• Hastanın yaşı (uç yaşlar)
• Altta yatan hastalığın olup olmaması (kronik böbrek yetmezliği, kanser, diabet)
• Beslenme durumu
• Almakta olduğu ilaçlar
Biyolojik Çevre (mikroorganizmalar)
• Endojen kaynaklı (vücudumuzda normalde bulunan mikroorganizmalar, bunlar hastanın bağışıklık sisteminde sorun olduğunda enfeksiyon yapabilirler)
• Ekzojen kaynaklı (hastanede yatmakta olan kişinin bulunduğu çevreden, sağlık personeli ile kullanılan araç ve gereçlerden bulaşan mikroorganizmalar)
• Uzun süreli hastanede yatış, antibiyotik kullanımı, hastaya çeşitli girişimler yapılması hem endojen hem de ekzojen kaynaklı enfeksiyonların oluşmasında rol oynamaktadır.
Fiziksel ve Sosyal Çevre
• Hastaya uygulanan tıbbi araç – gereçler (tanı ve tedavi amacıyla yapılan girişimlerde deri ya da mukoza bütünlüğü bozulmakta ve mikroorganizmaların vücuda girişi kolaylaşmaktadır)
• Hasta ile ilgilenen sağlık personeli
• Hasta çevresindeki eşyalar
• Hasta ziyaretleri
3. En sık görülen hastane enfeksiyonları hangileridir?
•İdrar yolu enfeksiyonları (başlıca nedeni sonda, sistoskopi gibi ürolojik girişimlerdir)
•Cerrahi alan enfeksiyonları (ameliyat sonrası ilgili bölgede gelişen enfeksiyonlardır)
• Akciğer enfeksiyonları (yaşlılık, bilinç bozukluğu, mekanik solunum desteği ihtiyacı olması, altta yatan akciğer hastalığı olması risk faktörleridir)
•Bakteremiler (kanda bakterinin bulunması sonucu oluşan enfeksiyonlardır, yatış sürecinde hastalara devamlı olarak uygulanmakta olan çeşitli damariçi girişimler risk faktörüdür)
4. Hastane enfeksiyonlarının tedavisi nasıldır?
Hastane enfeksiyonlarına neden olan mikroorganizmalar, genellikle birçok antibiyotiğe dirençlidirler ve bu nedenle tedavileri de oldukça sorunludur. Tedavi öncesi enfeksiyon bölgesinden kültür alındıktan sonra geniş spektrumlu ampirik antibiyoterapiye başlanır; 48 – 72 saat sonra kültür sonuçlarına göre tedavide gerekli değişiklikler yapılarak hastanın tedavisi enfeksiyonun ciddiyetine göre 7 – 21 güne tamamlanır.
5. Hastane enfeksiyonun kontrolü mümkün müdür?
Hastane enfeksiyonlarını önlemek için, hastanelerde Enfeksiyon Kontrol Komiteleri kurulmalı ve bu komite tarafından gerekli önlemler alınmalıdır. Sağlık kurumu, hem hastalarda kullanılacak araç ve gereçlerin hem de hastane ortamının sterilizasyon ve dezenfeksiyonundan sorumludur. Sağlık kurumundaki her serviste oluşan hastane enfeksiyonları yakından izlenmeli, olası nedenleri araştırılarak en aza indirilmelidir. Sağlık personeline başta uygun antibiyotik kullanımı ve el hijyeni olmak üzere hastane enfeksiyonları ile ilgili sürekli eğitimler verilmelidir.