Kan Bağışı ile İlgili Önemli Bilgiler
Kızılay'ın hazırladığı broşürlerdeki kan bağışıyla ilgili sık sorulan sorular ve yanıtları:
Kimler kan bağışlayabilir:
18-65 yaş arası önemlibir sağlık problemi bulunmayan, vücut ağırlığı 50 kg'ın üzerinde olan kişiler.
Ne sıklıkla kan verilir:
Bağışlar arasında en az 2 ay ara olacak şekilde senede 4 kez kan bağışlanabilir. -Kan bağışlamaya gelirken yanımda ne getirmeliyim: Resmi kimlik belgesi yeterlidir.
Kan bağışı ne kadar zaman alır:
Kayıt, muayene, kan verme ve ikram işlemlerinin hepsi 30-35 dakika sürer.
Acı hisseder miyim:
Evet. Ama sadece iğne cildinizi geçerken ağrıhissi duyarsınız. İğnelerin uç keskinliği ve eğimi ağrıya en az neden olacak şekilde tasarlanmış, silikonla kaplanmıştır.
Her bağışımda form doldurmam gerekli mi:
Evet. Formdaki sorulara vereceğiniz samimi ve doğru cevaplar yapılacak tüm tarama testlerindendaha geçerlidir.
Vücudumda ne kadar kan var:
Erişkin bir insanda ideal kilosunun yüzde 8'i kadar kan vardır. Pratik olarak 5 bin-6 bin mililitre olarakhesaplanır.
Ne kadar kan alınıyor:
405-495 mililitre.
Sarılık geçirdim kan bağışlayabilir miyim:
B ve C tipi sarılık geçirenler hiçbir zaman kan bağışı yapamaz.
Kan bağışlandıktan sonra herhangi bir değişiklik hisseder miyim:
Tavsiyelere uymuşsanız yarım saat içinde günlük aktivitelere dönebilirsiniz. Ancak aşırı dikkat gerektiren ve güç harcanan meslek sahiplerinin kan bağışladıkları gün dinlenmeleri tavsiye edilir.
Kanım kullanılmadan önce test ediliyor mu:
Mutlaka! AIDS, C ve B tipi sarılık, frengi ve kan grubu testi her bağışta yapılır. Ancak herhangi bir şüphe üzerine test yaptırmak amacıyla kan bağışlayanlara bundan vazgeçmeleri öneriliyor.
Test sonuçlarım pozitif bulunmuşsa ne olur:
Paniğe kapılmayın. Budurumda doğrulama testleri yapılarak kan merkezi doktorunca size bilgiverilecek.
Kansız kalır mıyım:
Hayır. Bağış öncesi yapılan test sonucu kan düzeyi düşük bulunan kişilerden kan alınmaz.
Kilo alıp verir miyim:
Hayır. Kan bağışının bilimsel olarak kanıtlanmış bu tür yan etkileri yoktur.
İlaç kullanıyorum, kan bağışlayabilir miyim:
Bazı ilaçlar kan bağışı için engel oluşturabilirler. Bu durum bütün ilaçlar için geçerli değildir. Lütfen kullandığınız ilaçları kan merkezi doktoruna bildirin.
Kan bağışı yapmak alışkanlık veya bağımlılık yapar mı:
Bilimsel olarak kan bağışının bağımlılık yaptığını gösteren bir çalışma yoktur.
Kan bağışladığım zaman AIDS veya herhangi bir hastalık bulaşır mı:
Kan alımı işlemindeki iğneler tek kullanımlık ve sterildir. Bu nedenle herhangi bir hastalığın bulaşma riski yoktur.
**** Türkiye'de halkın yüzde 39'unun taşıdığı A Rh pozitifin en yaygın kan grubu, yüzde 1'inin taşıdığı AB Rh negatifin ise en az rastlanan kan grubu olduğu ortaya çıktı.
*** Türkiye'de kan gruplarının görülme sıklığına yer verilen broşürlere göre, halkın
yüzde 39'u A Rh pozitif,
yüzde 29'u 0 Rh pozitif,
yüzde 14'ü B Rh pozitif,
yüzde 6'sı A Rh negatif,
yüzde 5'i AB Rh pozitif,
yüzde 4'ü 0 Rh negatif,
yüzde 2'si B Rh negatif,
yüzde 1'i de AB Rh negatif kan taşıyor.
KAN BAĞIŞLAYANLAR NELERE DİKKAT ETMELİ
Broşürlerde kan bağışlayanlara yönelik şu önerilerde bulunuluyor
- Kan alındıktan sonra 30 dakika geçmeden sigara içilmemeli,
- Kan alınan kolunuzla ilk birkaç saat ağır bir şey kaldırmayın,
- İlk 4 saat her zamankinden daha fazla sıvı alın,
- Bir sonraki öğünden önce alkollü içecek almayın,
- Aynı gün ağır spor hareketleri yapmayın, sauna ve hamam gibi sıcak ortamlarda bulunmayın,
- Ağır ve aşırı dikkat gerektiren işlerde çalışanlar 24 saat dinlenin,
- Baygınlık hissi, baş dönmesi olursa bir yere uzanın ve başınızı iki dizinizin arasına alacak şekilde oturun.
